برای پردازنده (CPU) چه فنی بخریم؟
فن مناسب انواع CPU اعم از اینتل و AMD را در این مقاله ارائه کرده ایم تا بتوانید در سریعترین زمان به جواب سوال های خود برسید. ابتدا باید نسل پردازنده را مشخص کنید اینکار براحتی با در نظر گرفتن رقم اول یا دو رقم اول مدل پردازنده اینتلی مشخص می شود، به عنوان نمونه پردازنده 12400f به این علت که با عدد 12 شروع می شود نسل 12 است یا 8400 چون با 8 شروع می شود نسل 8 است؛ پس از آن با بررسی جدول می توانید فن مناسب پردازنده خود را بدرستی خریداری کنید.
فهرست مطالب
راهنمای انتخاب فن و خنک‌کننده برای پردازنده‌های اینتل
در این راهنما به‌صورت ساده و کاربردی می‌فهمیم برای هر نسل و مدل پردازندهٔ اینتل چه نوع خنک‌کننده‌ای مناسب است — از سیستم‌های اداری سبک تا گیمینگ سنگین و اورکلاک.
چرا انتخاب خنک‌کنندهٔ مناسب مهم است؟
عملکرد، پایداری، طول عمر و نویز سیستم همگی به خنک‌سازی پردازنده بستگی دارند. انتخاب اشتباه (مثلاً کولر ضعیف برای یک پردازندهٔ پرتوان یا کولر بزرگ که در کیس جا نمی‌شود) باعث دماهای بالا، کاهش فرکانس (throttling) و صدای زیاد می‌شود.
پیش‌نیازهای کلیدی قبل از خرید
- سوکِت مادربورد: مهم‌ترین چیز است — مدل سوکت را چک کن (مثلاً LGA1151, LGA1200, LGA1700، یا LGA2066).
- ارتفاع مجاز خنک‌کننده: حداکثر ارتفاع کولر در مشخصات کیس را بررسی کن (مثلاً 160mm یا 165mm).
- TDP پردازنده: توان حرارتی (TDP) یا مدل CPU را ببین؛ برای پردازنده‌های پرتوان به کولر قوی‌تری نیاز داری.
- فضای RAM و اندازه هیت‌سینک: بعضی کولرهای برج بلند ممکن است مانع نصب رم‌های با هیت‌سینک بزرگ شوند.
نقشهٔ سریع: کدام سوکت به چه چیزی نیاز دارد؟
جدول کامل سوکت‌ها و خنک‌کننده‌های مناسب پردازنده‌های اینتل 💨
در جدول زیر می‌توانید ببینید برای هر نسل از پردازنده‌های دسکتاپ اینتل، چه نوع سوکتی استفاده شده و چه نوع فن یا خنک‌کننده‌ای پیشنهاد می‌شود. این راهنما برای تمام نسل‌ها از Core i نسل 1 تا نسل 14 تنظیم شده است.
| نسل پردازنده | سال عرضه | سوکت مادربورد | نوع پردازنده‌های متداول | نوع فن / کولر پیشنهادی | سازگاری خنک‌کننده |
|---|---|---|---|---|---|
| نسل 1 (Nehalem / Lynnfield) | 2008–2010 | LGA1156 / LGA1366 | i7-920 / i5-750 | کولرهای هوایی استاندارد، Hyper TX3 یا Hyper 212 | سازگار فقط با LGA1156 یا LGA1366 |
| نسل 2 (Sandy Bridge) | 2011 | LGA1155 | i5-2500K / i7-2600K | خنک‌کننده هوایی متوسط یا AIO 120mm | سازگار با LGA115x |
| نسل 3 (Ivy Bridge) | 2012 | LGA1155 | i5-3570K / i7-3770K | کولر هوایی مانند Hyper 212 یا DeepCool Gammaxx | سازگار با LGA115x |
| نسل 4 (Haswell) | 2013–2014 | LGA1150 | i5-4670K / i7-4790K | هوایی با توان حرارتی متوسط تا بالا | سازگار با LGA115x |
| نسل 5 (Broadwell) | 2015 | LGA1150 | i5-5675C / i7-5775C | هوایی استاندارد یا AIO کوچک | سازگار با LGA115x |
| نسل 6 (Skylake) | 2015–2016 | LGA1151 | i5-6600K / i7-6700K | هوایی یا AIO 120mm–240mm | سازگار با LGA115x / LGA1200 |
| نسل 7 (Kaby Lake) | 2017 | LGA1151 | i5-7600K / i7-7700K | کولر هوایی دو فن یا AIO 240mm | سازگار با LGA115x / LGA1200 |
| نسل 8 (Coffee Lake) | 2018 | LGA1151 (Rev.2) | i5-8400 / i7-8700K | هوایی یا AIO 240mm، Hyper 212 EVO عالی است | سازگار با LGA115x / LGA1200 |
| نسل 9 (Coffee Lake Refresh) | 2019 | LGA1151 | i5-9600K / i9-9900K | کولر هوایی بزرگ یا AIO 240–280mm | سازگار با LGA115x / LGA1200 |
| نسل 10 (Comet Lake) | 2020 | LGA1200 | i5-10400 / i7-10700K / i9-10900K | کولر هوایی قدرتمند یا AIO 240–280mm | سازگار با LGA115x / LGA1200 |
| نسل 11 (Rocket Lake) | 2021 | LGA1200 | i5-11600K / i7-11700K | AIO 240mm یا کولر هوایی برج‌دار | سازگار با LGA115x / LGA1200 |
| نسل 12 (Alder Lake) | 2022 | LGA1700 | i5-12600K / i7-12700K / i9-12900K | فقط خنک‌کننده‌های سازگار با LGA1700 یا دارای کیت ارتقا | نیازمند پایه LGA1700 اختصاصی |
| نسل 13 (Raptor Lake) | 2023 | LGA1700 | i5-13600K / i7-13700K / i9-13900K | AIO 240–360mm یا کولر دو فن قدرتمند | سازگار با LGA1700 |
| نسل 14 (Raptor Lake Refresh) | 2024–2025 | LGA1700 | i5-14600K / i7-14700K / i9-14900K | کولرهای LGA1700-ready، AIO یا هوایی پرقدرت | فقط LGA1700 |
🔧 جدول راهنمای انتخاب فن مناسب برای پردازنده‌های AMD
در هنگام خرید خنک‌کننده (فن یا کولر CPU) برای پردازنده‌های AMD، باید به نوع سوکت مادربرد توجه کنید. هر نسل از پردازنده‌های AMD از سوکت متفاوتی استفاده می‌کند و برخی کولرها فقط برای سوکت‌های خاصی قابل نصب هستند. در جدول زیر، سوکت‌های رایج AMD و نوع فن‌های سازگار با هرکدام آورده شده است:
| 🧠 نسل پردازنده | 🔌 سوکت مادربرد | ⚙️ سری پردازنده‌ها | ❄️ فن یا کولر سازگار | 💡 نکات و توصیه‌ها |
|---|---|---|---|---|
| AMD FX / A-Series (قدیمی) | AM3 / AM3+ / FM2+ | FX-6300, FX-8350, A10-7870K و … | فن‌های مخصوص AM3 / AM3+ یا کولرهای Universal (مانند Cooler Master Hyper 212) | برای خنک‌کنندگی بهتر از خمیر حرارتی باکیفیت استفاده شود. |
| Ryzen نسل 1 تا 3 | AM4 | Ryzen 3 1200 تا Ryzen 9 3950X | هر فن یا کولر با برچسب AMD AM4 Compatible (مثل DeepCool GAMMAXX 400، Cooler Master 212 Black) | بیشتر مادربردهای AM4 با کولرهای قدیمی AM3 هم سازگارند. |
| Ryzen نسل 4 و 5 | AM4 | Ryzen 5 5600X، Ryzen 7 5800X، Ryzen 9 5950X | فن‌های LGA AM4 مثل Noctua NH-U12S SE-AM4 یا DeepCool AK400 AM4 Edition | برای CPUهای قوی‌تر مثل 5950X بهتر است کولر آبی یا دو فن استفاده شود. |
| Ryzen نسل 7 (سری 7000) | AM5 | Ryzen 5 7600، Ryzen 7 7800X3D، Ryzen 9 7950X | فن‌ها و کولرهای AM5-Compatible (مثل Cooler Master ML240L V2 یا Noctua NH-D15 SE-AM5) | بیشتر کولرهای AM4 با AM5 نیز سازگارند؛ فقط بست نصب را بررسی کنید. |
| Threadripper / HEDT | sTR4 / sTRX4 / sWRX8 | Ryzen Threadripper 1950X تا 5995WX | کولرهای مخصوص TR4 (مانند Noctua NH-U14S TR4-SP3 یا Cooler Master Wraith Ripper) | این پردازنده‌ها گرمای زیادی تولید می‌کنند و فقط باید از کولرهای مخصوص TR4 استفاده شود. |
✅ نکته مهم: کولرهای جدید اغلب با چند نوع سوکت عرضه می‌شوند (Intel + AMD)، پس هنگام خرید حتماً روی جعبه یا در مشخصات محصول عبارت‌هایی مانند AM4 / AM5 Supported را بررسی کنید.
اگر پردازنده‌ای از نسل جدیدتر Ryzen 7000 دارید، توصیه می‌شود از خنک‌کننده آبی یا هوایی قدرتمند مخصوص AM5 استفاده کنید، زیرا این مدل‌ها حرارت بیشتری نسبت به نسل قبل تولید می‌کنند.
پیشنهادات براساس کاربرد
۱. سیستم اداری / خانگی (Light Use)
برای پردازنده‌های i3 یا i5 بدون اورکلاک و مصرف سبک، یک خنک‌کنندهٔ استاندارد یا حتی کولر باکس (Stock cooler) کافی است. اگر دنبال بی‌صدایی بیشتر هستی، یک مدل کوچک Low-profile یا خنک‌کنندهٔ هوایی تک فن پیشنهاد می‌شود.
۲. گیمینگ عادی (Mainstream Gaming)
برای i5/i7 معمولی: یک کولر هوایی متوسط (مثل Cooler Master Hyper 212) یا AIO 240 مناسب است. این ترکیب دما را پایین نگه می‌دارد و در اکثر کیس‌ها جا می‌شود.
۳. تولید محتوا و رندرینگ (Content Creation)
برای پردازنده‌های چند هسته‌ای (مثل i7/i9 یا HEDT): خنک‌کنندهٔ قوی با هیت‌پایپ‌های زیاد، یا AIO 280/360 پیشنهاد می‌شود تا در بار بلندمدت دمای CPU ثابت بماند.
۴. اورکلاک و کاربرانی که دنبال نهایت عملکرد هستند
کولر هوایی برج‌دار با دو فن (مثلاً NH-D15) یا خنک‌کنندهٔ مایع AIO 360 ترجیح دارد. همچنین اطمینان از جریان هوای مناسب در کیس و پاوردهی قوی ضروری است.
۵. کیس‌های کوچک (SFF/Mini-ITX)
در فرم فاکتور کوچک از کولرهای Low-profile (مثل NH-L9i) یا AIO کوچک با رادیاتور 120 استفاده کن و حتماً ارتفاع خنک‌کننده را با محدودیت کیس تطبیق بده.
نمونهٔ مدل‌ها (پیشنهادات عمومی)
- بودجه/اقتصادی: Cooler Master Hyper 212 / DeepCool GAMMAXX
- متوسط / بی‌صدا: Noctua NH-U12S / Be Quiet! Pure Rock
- پیشرفته / اورکلاک: Noctua NH-D15 / Be Quiet! Dark Rock Pro
- AIO خوب: Arctic Liquid Freezer II (240/360) / Corsair H100i / NZXT Kraken X53
- SFF: Noctua NH-L9i / Scythe Big Shuriken (low-profile)
نکته: هنگام خرید به عبارت “LGA1700 compatible” یا وجود upgrade kit برای سازگاری با سوکت‌های جدید دقت کن.
چک‌لیست نهایی قبل از خرید
- سازگاری با سوکت مادربورد (LGA115x / 1200 / 1700 / 2066).
- ارتفاع کلی خنک‌کننده نسبت به فضای کیس.
- پشتیبانی از TDP پردازنده (برای پردازنده‌های پرتوان از AIO یا کولر بزرگ استفاده کن).
- بررسی تداخل با اسلات‌های رم یا کارت گرافیک.
- در صورت نیاز به بی‌صدایی، به مشخصات نویز (dBA) فن‌ها توجه کن.
بیشتر بخوانید:
حراجی از دست نده:
-
حراج!
کوله پشتیکوله پشتی Lowepro Tahoe BP150 Black (اصل)
قیمت اصلی 9,250,000تومان بود.7,280,000تومانقیمت فعلی 7,280,000تومان است. افزودن به سبد خرید -
حراج!کنسول بازی و لوازم جانبی
خرید پایه خنک کننده و شارژر دسته پلی استیشن 5 مدل Multifunctional Cooling Stand
قیمت اصلی 1,700,000تومان بود.1,570,000تومانقیمت فعلی 1,570,000تومان است. افزودن به سبد خرید -
حراج!پوشاک
کمربند مردانه ردپپر (Red Pepper) 100 درصد چرم اصل ترکیه
قیمت اصلی 1,950,000تومان بود.930,000تومانقیمت فعلی 930,000تومان است. انتخاب گزینهها این محصول دارای انواع مختلفی می باشد. گزینه ها ممکن است در صفحه محصول انتخاب شوند -
حراج!تبدیل
تبدیل HDMI به AV مدل D-NET Mini
قیمت اصلی 295,000تومان بود.245,000تومانقیمت فعلی 245,000تومان است. افزودن به سبد خرید
1 دیدگاه برای “برای پردازنده (CPU) چه فنی بخریم؟”
خیلی ممنون به خاطر اطلاعات خیلی خوبتون